İŞTİRA HAKKI

Posted by İsrafil Cingöz
Category:

Bir taşınmaz malın satın alınabilme hakkına İştira hakkı denir. İştira hakkı meselesini oldukça özet ve açıklayıcı bilgilerle ele alacak olursak;

İŞTİRA HAKKI (ALIM) 

  • Taşınmaz bir malı belli bir bedelle, belirli bir süre içinde sahibinden satın alabilme hakkına denir.  
  • Tapu kütüğüne şerh verilen alım hakları  şerhin geçerlilik süresi boyunca her malike karşı kullanılabilir. 
  • Şerh süresi, bu şerhin verildiği tarihin üzerinden 10 yıl geçmesiyle son bulur. Kısaca şerhin etkisi, on yıl ile sınırlıdır. 
  • Alım hakkının tapu kütüğüne şerhi için noterce düzenlenen sözleşme bulunması gerekir. 
  • Elde edilen bu hakkın devri söz konusu olamaz. Bu hak ancak iştira hakkı malikin isteği ile iptal edilebilir, kaldırılabilir.

Hangi Belgeler İstenir? 

  • İştira hakkı sözleşmesi noterde yapılmış olmalı, 
  • Bir adet vesikalık fotoğrafla birlikte nüfus cüzdanı veya pasaport, 
  • Belediyeden temin edilmiş taşınmazın emlak vergisi değerini gösterir bir belge ya da yazı,
  • Kişinin yetki belgesi.

İştira hakkı konusunda Dikkat Edilecek Hususlar 

  • Bu hak şerh tarihinden itibaren on yıl süreyle hüküm ve sonuçlarını doğurur. Bu süre sonunda malikin talebi ile terkin edilmesi mümkündür. 
  • Hak sözleşmesinin noterce düzenlenmiş olmalıdır. 
  • Hak tapu kütüğünün şerhler sütununa şerh edilir.  

(Şerh ile ilgili genelge)

İştira hakkı ve Harç 

  • Bu hakkın tapu siciline şerhi için, Harçlar Kanunu’na ekli (4) sayılı Tarifenin 9.pozisyonu uyarınca bu hakların bedelli veya bedelsiz oluşuna bakılmaksızın taşınmaz malın kayıtlı değeri üzerinden binde 6,83 oranında harç tahsil edilir. (Bu sözleşmeler noterde düzenlenmiş olursa damga vergisi ödemesi yapılmaz.)
  • Döner sermaye işletmesince belirlenen tarife üzerinden ücret alınır. 
  • Bu hakkın terkini için maktu terkin harcı tahsil edilir. 

İştira hakkıBu hak tamamen kişisel bir haktır, kullanımı sözleşmesinin tarafı olan malın sahibi olan kişiye aittir. Bu durumun şerhi konusunda; taşınmaz mülkiyetinin şerhi verilmeden önce bir başkasına geçmesi durumu söz konusu olduğunda, mal sahibi diğer hak sahibine karşı sorumlu olur.

Not: Sattığı taşınmaz malı müşteriden geri satın alma hakkının da saklı tutulması da sözkonusudur. Buna Vefa Hakkı denir.

Gayrimenkul ile ilgili her türlü hak ve hukuk işlemleri için bize danışabilirsiniz.

 

 

Author İsrafil Cingöz
Gayrimenkul Değerlendirme Uzmanı
Soru Sor