İZALEYİ ŞUYU (ORTAKLIĞIN GİDERİLMESİ) DAVASI

Posted by İsrafil Cingöz

Ortaklığın Giderilmesi (İzale-i Şuyu) Davası Nedir?

Ortaklığın giderilmesi anlamına gelen izale-i şuyu davası, bir malın ortakları arasındaki paydaşlığa son vermek için taraflardan birinin açtığı davadır. Davanın sonuçlandığında paydaşlık son bulur. Taraflar için kişisel mülkiyet başlar.

Dava Hangi Durumlarda Açılabilir?

Ortaklığın giderilmesi davası, taşınır veya taşınmaz malın ortaklarından birinin artık ortaklığa son verip kişisel mülkiyete geçmek istemesi durumunda her şartta paydaşlara karşı açılabilir.

Ortaklığın Giderilmesi Davası Aşamaları

Söz konusu malın paydaşları karar verdikten sonra kendi aralarında malın taksimine dair bir anlaşma yaparlar. Bu anlaşma yapılamazsa izale-i şuyu davası açılabilir.  Davada  taraflardan biri tüm paydaşlara karşı izale-i şuyu davası açabilir.

Ortaklığın giderilmesi davası yetkili mahkemede açılır. Mahkeme harç ve giderleri davayı açan kişi tarafından yatırırlır. Bu davalar neticesinde tüm paydaşlar eşit şekilde etkilenirler. Bu yüzden genellikle dava sonucunda masraflar ve avukatlık ücretleri payları oranında taraflara dağıtılır.

Öncelik olan aynen taksim suretiyle ortaklığın giderilmesidir. Mahkemenin malı payları oranında paydaşlara bölüp dağıtması mümkün olmazsa satış suretiyle ortaklık giderilir.

Dava Hangi Mahkemede Açılır?

Ortaklığın giderilmesi davası  taşınır veya taşınmaz malın tüm ortaklarına karşı ve Sulh Hukuk Mahkemesinde açılır. Davada tüm paydaşlar bulunmak zorundadır. 

Ortaklığın Giderilmesi Davasında Satış Usulü

Taşınmazın aynen tanziminin mümkün olmadığı durumlar gerçekleşebilir. Bu aşamada satış devreye girer ve taksim gerçekleştirilir. Bu satış ve taksim işi satış memurları veya icra dairesi aracılığıyla yapılır. Davanın satış aşaması açık arttırma ile yapılır. Ayrıcalıklı bir durum satış  ortakların oy birliğiyle yalnızca ortaklar arasında da yapılabilir.

İzale-i Şuyu Davasında Muhdesat Aidiyeti 

Davada muhdesatın aidiyeti konusunda çekişme mevzusuda önemlidir. Yani taşınmazda bulunan bina, ağaç gibi bütünleyici parçaların kime ait olduğu konusunda tartışma çıkabilir. Bu uyuşmazlığı gidermek için ayrıca bir dava açmak gerekir.Bu noktada muhdesatın aidiyetinin tespiti davası açılır. Bu bir tespit davası olur. Bütünleyici parçaların hangi paydaşa ya da paydaşlara ait olduğu tespit edilir. Bu yüzden İzale-i şuyu davasında yargılama süreci için öncelikle muhdesatın aidiyetinin tespiti davasının sonuçlanması beklenmelidir.

Aile Konutu Şerhi

Bir gayrimenkulde aile konutu şerhi varsa izale-i şuyu davası açılamaz. Aile konutu olarak özgülenen mal olduğu için tapu kaydı üzerinde bu şerh terk edilmediği müddetçe izale-i şuyu davası açılamaz.

Davada Önalım Hakkı

Bu davada önalım hakkı kullanılamaz. Önalım hakkı sadece pay sahiplerinden birinin kendi payını satmak istemesi durumunda diğer taraflara verilir. 

Author İsrafil Cingöz
Gayrimenkul Değerlendirme Uzmanı
Soru Sor