Gayrimenkul Hızlanmayı Bekliyor
Gayrimenkul Hızlanmayı Bekliyor
Gayrimenkul piyasası ülkemizin en önemli dinamiklerindendir. Bu sebeple sektöre gelen her darbe ülkenin ekonomisini olumsuz yönde etkilemektedir. Son süreçteki ekonomideki olumsuzluk her ne kadar döviz kurlarındaki hızlı artışlar olarak görülse de kredi faiz oranının artması gayrimenkul piyasasını sekteye uğratarak ekonomiyi direk etkilediği gözlemlenmiştir.
Daire satışlarının düşmesi ile gayrimenkul konut stokları artmış 2019 yılında daire stoku 1,8 milyona kadar ulaşmıştır. Önceki yıllarda bu rakamlar 800 bin ile 1 milyon arasında seyrediyordu. Bu duraksama ile ülkenin tam olarak 3,5 yıllık konut stoku birikmiş oldu.
Buna bağlı olarak yeni projelerin başlamaması ve inşaat sektöründen beslenen diğer yan sektörlerin bundan etkilenmesi piyasayı da kilit noktasına getirmiştir.
Gayrimenkul Konut Satış Oranları
TÜRKİYE GENELİ KONUT SATIŞ RAKAMLARI | |||
YIL | SATILIK | İLK EL SATIŞ | İKİNCİ EL SATIŞ |
2019 | 422 911 | 173 333 | 249 578 |
2018 | 1 098 578 | 526 183 | 572 395 |
2017 | 936 215 | 452 975 | 483 240 |
2016 | 891 945 | 431 313 | 460 632 |
2015 | 854 932 | 406 492 | 448 440 |
2014 | 775 692 | 369 846 | 405 846 |
2013 | 697 078 | 325 174 | 371 904 |
Tabloyu incelediğimizde 2013’ten 2018’e kadar olan süreçte konut satışlarının ritmik olarak arttığını görebiliriz. Burada önemli olan rakam 2019 yılındaki satış rakamı. Bu rakam 2013 yılındaki satış rakamlarından da az. 2019 yılındaki rakamın düşmesinin en büyük sebebi kredi faiz oranındaki orantısız artış. İkinci sebebi döviz artış hızının artması ile yatırımdan insanların soğuması ve aldıkları konutları satamamaları olarak sıralayabiliriz.
Bu tablo Türkiye İstatistik Kurumundan alınan verilere göre düzenlenmiştir.
TÜİK’in Konut Satış İstatistikleri
Gayrimenkul Satışları
Görüldüğü üzere 2019 yılında durma noktasına kadar gelen gayrimenkul sektörü, kredi faiz oranının düşmesi ve dövizin buna olumlu tepki vermesi ile gayrimenkul satış hızında pozitif yönde ivmelenmenin gerçekleşeceği göstermiştir. Çünkü diğer yıllarda satışların yüksek olmasındaki en önemli unsur buydu. Hareketlenme hızının yüksek olmayacağını da şimdiden belirtmek doğru olacaktır. Burada ilk hareketlilik daire satışlarında ve ihtiyaca yönelik satışlardan olması beklenmektedir. Daire sahibi olmak isteyen yatırımcılar iskân ihtiyacını karşılamak için kredi kullanacağı aşikârdır. Faiz oranında bir düşüşün daha gerçekleşmesi umudu sonucunda dövizin de buna olumlu tepki vermesi ile hareketlenme daha da hızlanacağını belirtmek isterim.
Gayrimenkul Sektöründe Arsa ve Tarla Satışları
Tarla satışlarında ise satış hız durumu bir nebze daha yavaş olacağını söyleyebiliriz. Yatırım amacı yaşadığımız süreçte ikinci planda olacaktır. Lakin rahatlayan piyasa ile tarla satışlarında da hızlanmalar yaşanacaktır.
Arsa satışlarını değerlendirecek olursak eğer piyasaların kendini güvende hissetmesi ile yeni projelerin başlaması ve buna bağlı olarak kat karşılığı anlaşmaların ile satışların artacağını gözlemleyeceğiz. Burada önemli olan konu piyasanın kendini güvende hissetmesi… Birçok düşük bütçeli mütahitin yaptıkları inşaatları nakitte çevirememesi her ne kadar insanları soğutsa da piyasaların hızlanması ile tekrar ilgi artacaktır.
Hızlı kararlar verilmemesi gereken bir sürecin içine girmiş durumdayız. Artık uzun bir süre seçimsizlik dönemi yaşayacağımızı umut ediyorum. S400 sürecinde çok büyük bir ekonomik olumsuzluk yaşamadık. Bir faiz indirimi ile ivme hızlanacaktır. Özellikle bu dönemde yatırım amacı ile alınan gayrimenkullerde panik satışlarının yapılmamasını tavsiye ederim. Süreç olumlu bir şekilde devam edecektir… Ancak ülke olarak üretime dayalı ekonominin sağlanması için çaba sarf etmemiz gerekmektedir. Sağlam bir ekonomiye ancak böyle kavuşacaktır. Ülkemizin ekonomik direncini arttırmamız ve ekonomik verileri çeşitlendirmemiz gerekeceğini unutmamamız gerekir.
Gayrimenkul Satışlarında Piyasa Değerlendirmesi ile ilgili bu yazıyı da okuyabilirsiniz.